Indrukwekkend: WOII-raketlanceerbasis La Coupole in Noord-Frankrijk

Oorlogsbunker van formaat met een groot verhaal

La Coupole staat niet bekend als een niet-te-missen-oorlogsmonument in Noord-Frankrijk. En dat is volkomen onbegrijpelijk want dit is een van de meest indrukwekkende overblijfselen van de Tweede Wereldoorlog in deze regio! Het wow-effect begint al als je de groene heuvels bij het dorpje Helfaut oprijdt. Tegen – of beter gezegd in – deze groene heuvel ontwaren we een gi-gan-tische bunker, met een koepel als grote blikvanger.

Lees ook: 80 jaar D-Day vieringen in Pas-de-Calais

Duits prestigeproject

Even een eerste uitleg: La Coupole is een onderaards complex op 5 kilometer van Saint-Omer, dat tijdens de Tweede Wereldoorlog in opdracht van de Duitsers werd gebouwd en was bestemd voor de opslag en lancering van 500 V2-raketten. De plek werd uitgekozen vanwege de praktische liggen langs de spoorbaan tussen Calais en Boulogne-sur-Mer lag en vooral ook omdat het strategische doel – Engeland en dan met name Londen – binnen lanceerbereik lag.

Gebouwd door Franse dwangarbeiders

De voormalige krijtgroeve waar de bunker werd aangelegd bleek een perfecte locatie om in recordtijd (10 maanden!) een netwerk van tunnels te graven. Die leiden naar het uiteindelijke bolwerk, de koepel, die maar liefst 40 meter hoog is en muren heeft van 5 meter doorsnede. Aardig bombestendig dus! Dat voor de bouw Franse dwangarbeiders werden ingezet in samenwerking met het Duitsgezinde Vichy-regime is daarbij een pijnlijk detail.

Bij hoge uitzondering mochten we even het dak op om zo de grootte van de koepel in een duidelijk perspectief te zetten.

Koepel vol raketten

Voordat we de tunnel ingaan bekijken we in de grote hal de diverse maquettes die een goede eerste impressie geven van de omvang van de bunker, het tunnelnetwerk en de externe lanceerbasis. In de tunnel zelf herinneren diverse tentoongestelde werktuigen aan de onmenselijke klus die hier werd geklaard. Een lift brengt ons 40 meter hoger naar de nok van de koepel, waar je je op twee niveaus kunt onderdompelen in de geschiedenis van de locatie.

Thunderbirds

De bovenste etage staat in het teken van de V1- en V2-raketten. Je loopt letterlijk onder en tussen de modellen door. Bekijk vooral ook verderop de film van de assemblage en lanceerklaar maken: alsof je naar een oude film van The Thunderbirds zit te kijken. Overigens heeft de lancering hier uiteindelijk nooit plaatsgevonden. Men was op 3 weken na zover, maar toen kwam D-Day… en de rest is geschiedenis.

Duitse ingenieur Werner von Braun La Coupole WOII Saint Omer

Ook wordt tijdens dit parcours uitgebreid stilgestaan bij de Duitse ingenieur Wernher von Braun. Hij stond aan de basis van de V2-raket en werd na de oorlog stilletjes ‘ingelijfd’ door de Amerikanen om te werken aan de bouw van een raket naar de maan. Interessant om te lezen hoe deze ‘transfer’ tot stand is gekomen.

Menselijk leed in woord en beeld

Een etage lager worden we getuige van het menselijk aspect van de Tweede Wereldoorlog en in het bijzonder van deze raketbasis. De raketdelen werden in onderdelen gefabriceerd door gedeporteerden in het Duitse concentratiekamp Dora en vervolgens hiernaartoe getransporteerd en in elkaar gezet. De foto’s en verhalen spreken boekdelen en maken je sprakeloos.

Ook zien we hoe Noord-Frankrijk de bezetting beleefde, hoe het Franse Verzet zich organiseerde en uiteindelijk hoe de Bevrijding werd gevierd. Een rollercoaster van verdriet- en geluksmomenten op dezelfde vloer.

Alles in het Nederlands

Het bezoek maakt diepe indruk en alles is ook heel goed te volgen dankzij de Nederlandstalige audiogids die je kunt afnemen en alle Nederlandse bijschriften op de expositievloeren. Ook al komen sommige beelden best wel binnen, het is niet afschrikwekkend. La Coupole met kinderen bezoeken raden we dan ook zeker niet af en alleen al de ruimte en alle tentoongestelde objecten zullen ze razend interessant vinden. Bovendien biedt het bezoekerscentrum nog een 3D-Planetarium* voor een driedimensionale reis door de ruimte.

Een belangrijke tip voor een bezoek aan La Coupole: neem een jas of een warm vest mee want het is echt koud in de tunnels!

LA COUPOLE, Rue André Clabaux, 62570 Wizernes, www.lacoupole-france.nl

Dagelijks geopend, 9.00-18.00 uur (april-juni), 9.00-19.00 uur (juli-augustus), 9.00-17.30 uur (sept-maart). Reken min. 2 uur voor een bezoek. Prijs €10,50 volwassenen / €9 kinderen 13-25 jaar / €7,50 4 -12 jaar. Gezinspas (2 volwassenen + 1 kind € 24) extra kind €4. Combitickets inclusief Planetarium: €17 volwassenen / €14 kinderen 4-12 jaar / €42 gezinspas + €6 extra kind.

80 jaar D-Day: speciale expositie vanaf juni 2024

Vanaf juni 2024 tot juni 2025 heeft La Coupole een grote tentoosntelling: Les chemins de la Libération, entre joies et drames. Deze expositie vertelt over de succesvolle propganda-operatie Fortitude South, die ervoor zorgde dat het Duitse leger de invasie hier aan de Opaalkust, en niet in Normandië verwachtte. Een niet zo bekende, maar cruciale campagne voor het slagen van de invasie! Verder vertelt de expositie over de bevrijding van Nord-Pas-de-Calais door Britse en Canadese troepen, iets waar de streekbewoners na D-Day (6 juni) nog op moesten wachten tot september 1944. Zie ook

Musée la Coupole, dagelijks geopend, 9.00-18.00 uur (april-juni), 9.00-19.00 uur (juli-augustus), 9.00-17.30 uur (sept-maart). Meer informatie over toegangsprijzen, lopende exposities en de voorstellingen in het 3D-planetarium: www.lacoupole-france.nl