1. Een slangenkuil vs Un panier de crabe
Een slangenkuil of een ‘mandje met krabben’, het komt op hetzelfde neer: het beweegt, het krioelt en het keert zich uiteindelijk tegen zichzelf.. Yak. Een plek waar je niet wilt zijn dus.
2. De handdoek in de ring werpen vs Jeter l’éponge
De boksmetafoor blijft in tact alleen gooit de Fransman als teken van overgave of opgeven zijn spons (éponge) in de ring en niet zijn handdoek.
3. Nu zijn de rapen gaar vs Les carottes sont cuites
“Nu zullen we het hebben…” De Amerikanen zeggen het een stukje groffer (‘when the shit hits the fan’), maar Nederlanders en Fransen houden het netjes bij gekookte groenten (rapen versus wortelen) om aan te geven dat iets op het punt staat om uit de hand te lopen.
4. Als haringen in een ton vs Comme des sardines dans une boîte
Je omschrijft het met wat je het beste kent, logisch dus dat Nederlanders zichzelf met haringen in een vat vergelijken terwijl Fransen aan sardienen in een blikje denken, als ze in een te volle tram of metro staan.
LEES OOK: 14 Franse vooroordelen over Nederlanders
5. Een rib uit het lijf vs La peau des fesses
Grappig, zowel in het Nederlands als in het Frans bestaat er een lijfelijke uitdrukking die aangeeft dat iets duur is. Bij ons kost iets een rib uit het lijf, terwijl de Fransen ‘de huid van hun billen’ moeten verpatsen om iets te kunnen kopen. In het Frans bestaat trouwens ook ‘Ça coûte un bras’. Letterlijk: dat kost een arm.
6. Je moet geen slapende honden wakker maken vs Il ne faut pas réveiller le chat qui dort
Wij volgen de Engelsen die het hebben over ‘Let sleeping dogs lie’, maar de Fransen zijn banger om een kat te wekken. In hetzelfde rijtje van huisdieren: wij zeggen ‘Er is geen hond’, terwijl een Fransman zegt ‘Il n’y a pas un chat‘. (bedankt Lisette!)
7. Beren op de weg zien vs Voir des loups
Elke cultuur zijn eigen schrikbeelden: een Fransman die problemen voorziet is bang voor een wolf (loup) terwijl een zorgelijke Nederlander bang is om onderweg een beer tegen te komen.
8. Rare snoeshaan vs Drôle de zèbre
Een vreemde vogel in het Nederlands of een ‘gekke zebra’ in het Frans, het is lood om oud ijzer, als iemand je zo noemt dan vindt hij je maar een raar persoon.
9. Een gepeperde rekening vs Une note salée
In het Nederlands spreek je van een gepeperde rekening, de Fransen klagen over een ‘gezouten rekening’. Beide gaan op in het café in Nice waar bovenstaand bord hangt, als je tenminste zo stom bent een koffie te bestellen zonder goedendag en alstublieft te zeggen.
10. Roken als een ketter vs Fumer comme un pompier
In het Nederlands hebben we het over rokende ketters (op de brandstapel), in het Frans is het de brandweerman die te dicht bij het vuur komt. Een verwijzing naar het uniform dat vroeger niet brandwerend genoeg was, waardoor de pompier vaak letterlijk rokend een brandend pand uitkwam.
11. Een kikker in de keel hebben vs Avoir un chat dans la gorge
Een hele kat in je keel hebben, dat klinkt nog onprettiger dan een kikker. Allebei zijn het beeldende verklaringen voor het hebben van een gebroken stem.
12. Een appeltje voor de dorst bewaren vs Garder une poire pour la soif
Logischer eigenlijk, dat Franse peertje voor de dorst, want sappiger dan onze appel. De betekenis is hetzelfde: wat bewaren of opsparen voor mindere tijden.
13. Het regent pijpenstelen vs Il pleut des cordes
In Frankrijk komt de regen als touw uit de lucht gevallen, in Nederland vergelijken we het met de lange rechte stelen van een pijp.
14. Mond-tot-mond-reclame vs De bouche à oreille
De Fransen geven iets door van mond naar oor, alsof je een geheim toevertrouwt, in het Nederlands ligt de figuurlijke nadruk op het van mond tot mond doorvertellen, maar de betekenis is hetzelfde.
15. Tussen zes planken liggen vs Finir entre 4 planches
Dood is dood, verder is het enkel een kwestie van twisten over het model doodskist: met 6 ofwel 4 zijden.
Ken jij andere Franse spreekwoorden en gezegden die nét anders zijn dan de Nederlandse maar toch hetzelfde betekenen? Noem ze hieronder, hoe meer hoe beter!
LEES OOK:
Nog 15 Franse spreekwoorden die net anders zijn!
7 dingen die je beter niet tegen een Fransman kunt zeggen
Hilarisch: correct u-zeggen in het Frans
Tekst: Nicky Bouwmeester (en de laatste 5 uit het rijtje met dank aan lezers, zie onder wie!) Voor het eerst gepubliceerd in 2015. Beeld linksboven: uit de Franse speelfilm Le Corniaud, CC/Frédérique Voisin-Demery (peren), Facebook (rekening), CC/Martin Burns (carottes), CC/Eric Parker (kat).
Anneke -
Zoek de vertaling van: “ La maison ne fait plus credit depuis que Jean Caisse a remplacé Marc Lemoi”
Vermoed dat het over niet op de pof leveren gaat.
Nicky -
Hai Anneke, ja dat betekent inderdaad dat je in de winkel of bar waar dit bordje hangt niets meer op de pof kunt krijgen sinds 'Jean Caisse' (klinkt als 'j'encaisse': ik incasseer) de tent heeft overgenomen van 'Marc Lemoi' (klinkt als 'marque le-moi': schrijf het maar op).
Korine Hazelzet -
is het onderstaande een spreekwoord? Slaat het alleen op Pasen of is het algemener? Wat betekent het precies?
on ne fait pas la fête sans cacher des oeufs
Nicky -
Hai Korine, deze uitdrukking kennen wij niet? Het betekent inderdaad zoiets als 'zonder het verstoppen van eieren is het geen echt feestje', dus dat lijkt inderdaad op Pasen te wijzen. Maar meer weten wij hier ook niet van..