Het is een grijze, natte zondag in februari. Na een korte wandeling door de deftige straten van het 16e arrondissement staan we voor een rommelig parkje naast de périphérique. Oude caravans, motorfietsen, een hond aan een ketting. Het contrast met de chique wijk waar we net uitlopen kan niet groter zijn. Ook bij de ingang van de tent is het een rommelig gebeuren. Drie verschillende mannen vragen naar ons kaartje maar geen van drieën kijkt echt naar het e-ticket op onze telefoon. We lopen maar door.
Toulouse-Lautrec
Aan de andere kant van het tentzeil voelt het druilerige Parijs ineens ver weg. Gekleurde doeken. Brandende kaarsen. ‘Cirque Romanès’ in vergeelde letters. Het kleine circus lijkt op een affiche van Toulouse-Lautrec waarin alleen de cancan-danseressen ontbreken. Maar ook die zijn er. Want de zigeunermeisjes die nu nog de eerste rij van het publiek zitten te kletsen, laten even later hun gekleurde rokken wapperen. Begeleid door een orkest, dat gedurende de hele voorstelling op het podium blijft en alle acts aan elkaar speelt met opzwepende Roma-muziek – vrolijk en triest tegelijk.
Charmante eenvoud
Geen olifanten, geen gekooide tijgers en godzijdank ook geen geschminkte clowns te ontdekken. Dit is circus in zijn puurste vorm, volgens oude zigeunertradities. Met zang, dans, jongleertrucs en acrobatie als enige attracties. Maar daardoor niet minder indrukwekkend. Want zonder visueel geweld van pailletten en tromgeroffel komt de poëzie van een circus hier in al zijn eenvoud tot leven. “Wees voorzichtig, neem je tijd, ma chérie, pas toch op!” fluistert de stalmeester gespeeld bezorgd tegen de koorddanseres op naaldhakken. Terwijl haar koord op nog geen halve meter boven de grond hangt. Met gevoel voor humor voert hij de spanning steeds verder op.
Slungelige spierbundel
En het publiek gaat er enthousiast in mee. Dit voelt oprecht en ambachtelijk, hier wil je in geloven. Spanning is er bovendien genoeg, want naar de acrobate die wild op een schommel door de nok van de tent zweeft, zonder vangnet of zekering, kan ik niet eens blijven kijken. Té eng.
Net zo knap is de kunst van de jongen die zichzelf hangend aan een paal naar beneden stort… En zijn lijf pas 5 cm boven de grond abrupt tot stilstand brengt. Hij moet één brok spieren zijn, deze aandoenlijke slungel van begin 20. Op blote voeten en in een verwassen zwarte Kappa-trui lijkt hij niet erg op een artiest, maar hij kan alles, blijkt in de 4 verschillende acts waarin we hem zien terugkomen.
Droge humor
Het hele programma wordt aan elkaar gepraat door een wat zonderling uitziende man (‘wat vindt u van mijn blauwe pyjama, ik had zin om dit aan te trekken vandaag’) die de pater familias blijkt te zijn. Alexandre Romanès is welbespraakt en hij vermengt zijn perfecte Frans met een tongue-in-cheek-humor die Engels aandoet. “De opbrengsten van deze show gaan naar Cirque du Soleil, ze hebben onze hulp echt nodig.” En “Koop vooral de sticker met ons circuslogo en plak ‘m op uw vooruit. Voor slechts 2 euro hebt u recht op alle politiecontroles in heel Frankrijk!”
Niet blijven graven
Al 20 jaar staat het circus elke winter in Parijs, vertelt Alexandre Romanès. Van oktober tot maart. Vaak op een andere locatie aan de rand van de stad – daar waar de vergunning het die winter toelaat. Hooggeplaatste vrienden hebben ze genoeg vertelt hij – bij links, bij rechts – iedereen heeft respect voor de lange circustraditie van de Romanès. Van Alexandre zelf zijn 3 boeken uitgegeven bij de prestigieuze Franse uitgeverij Gallimard.
Zijn 3 dochters treden op en echtgenote Délia (zangeres in het orkest) probeert zelfs een cultureel zigeunercentrum op te richten in Parijs. Maar sinds vorig jaar hebben ze het moeilijk: de chique buurt waar ze nu staan doet er alles aan om het circus weg te krijgen. Dit jaar is het circus voor het eerst alleen rond de feestdagen geopend en daarna vanaf maart tot mei. Alexandre: “Het zal wel goedkomen, een mens moet positief blijven. En zoals een oud zigeunerspreekwoord zegt: “Wie in de put zit, moet vooral niet blijven graven.”
Authentieke ervaring
Na de voorstelling lopen we weer door het statige 16e arrondissement, ondanks de regen met een grote glimlach op ons gezicht. “Hoe gaaf was dat?” roept mijn Fransman uit. “Toch niet te geloven dat zoiets authentieks en kneuterigs nog een plek heeft in deze keurige hoofdstad?” Hopen dus, dat het Cirque Romanès ook dit seizoen weer mag afmaken en het volgend jaar weer voor langere tijd mag terugkomen. Want dit is pure magie in de Lichtstad.
Cirque Tsigane Romanèsin Parijs (16e arron.). optredens van 9 december 2018 tot 7 avril 2018. Voorstellingen om 16.00 uur en 20.30 uur. Entree €20, kinderen €10. Kaartverkoop via de website van het circus hier (of bij Fnac.com, Billetreduc.com). Zie hier ook een mooi filmje.
Tekst & foto’s (cc): Nicky Bouwmeester
Geen reacties