Eindelijk, de mooiste tijd van het jaar brak afgelopen weken weer aan. En dan heb ik het niet over Kerst, maar over de oogst. Al het harde werk van de afgelopen maanden betaalt zich met een beetje geluk uit in een aantal druiventrossen aan elke wijnstok die vervolgens stuk voor stuk in de oogstemmers belanden om vervolgens verwerkt te worden tot de meest delicate wijnen.
2024, een uitdagend jaar
Ieder jaar doet hetzelfde fenomeen zich voor: vanaf eind augustus wordt er vanuit verschillende wijndomeinen gespannen naar elkaar gekeken. Om de paar dagen worden er druiven uit verschillende wijngaarden gehaald om de rijpheid daarvan te bepalen. Welk perceel is als eerst aan de beurt, zijn er genoeg oogsters, is de planning haalbaar, wat is de weersverwachting? Vooral dat laatste was een enorme uitdaging dit jaar. Niet alleen tijdens de oogstperiode, maar over het hele jaar gooide slecht weer vaak roet in het eten. Vorstschade, hagel, misbloei (de bloem transformeert zich niet tot vrucht) en heel veel schimmel (valse meeldauw en echte meeldauw) door de vele regenval resulteerden helaas in een magere oogst. Niet alleen in Bourgogne, maar in heel Frankrijk en zelfs heel Europa gaat 2024 de boeken in als een moeilijk jaar.
Geoliede machine
Vanaf half september durfden de eerste wijnboeren het aan om hun druiven binnen te halen. Het startschot voor les vendanges werd daarmee gegeven en begint het vaste ritueel Beetje bij beetje vullen de wijngaarden zich met hoedjes, petten en capuchons die boven de wijnstokken uitsteken. Gewapend met een speciale oogstschaar en een emmer of krat trekken grote en kleine oogstteams de wijngaard in om het fruit binnen te halen. Les porteurs (de mannen en vrouwen die de emmers en kratten dragen en legen) rennen in het rond en tractors met aanhangers vol druiven rijden af en aan. Het is een geoliede machine die om een flinke organisatie vraagt. Groot of klein, elk domein heeft zijn eigen methode en werkwijze om alles zo goed mogelijk te laten verlopen.
Clap de fin: La-la-la-la… !
Na een dag of tien hoor je in Bourgogne de eerste busjes toeteren. Dat kan maar één ding betekenen: einde oogst! Traditiegetrouw volgt daarop La Paulée, een soort oogstfeest waar het hele team nog een keer bedankt wordt met een traditionele maaltijd en mooie flessen wijn. Daarbij komt in Bourgogne gegarandeerd le ban bourguignon voorbij. Een lied bestaande uit de klanken ‘la-la-la-la-la-la-la-la-lère’, waarbij iedereen z’n handen naast z’n hoofd draait en in z’n handen klapt. Toen ik dat voor het eerst zag, stond ik er met ongeloof naar te kijken. Twee jaar verder zing, draai en klap ik vrolijk mee.
Vendanges in een andere wijnstreek
Dit jaar besloot ik het over een andere boeg te gooien tijdens de oogstperiode en verruilde ik de Bourgogne tijdelijk voor de Rhônevallei. Het was geluk bij een ongeluk omdat ik na het behalen van mijn diploma Viticulture & Oenologie, even niet zo goed wist wat mijn volgende stap zou zijn. Tot het idee van oogsten in een andere regio in me opkwam. Een dag later belde ik een aantal domeinen en voor ik het wist reed ik de Rhônevallei in. Mijn lieve Nederlandse wijnvriendin Rianne die haar wijndroom leeft in Condrieu had een slaapplek voor me en voor ik het wist stond ik op maandagochtend de heuvels van de Côte-Rôtie te trotseren.
Heerlijk om even ‘van huis’ te zijn en een ander gebied te leren kennen, andere druivenrassen door mijn handen te laten gaan en verschillen in werkwijzen te ondervinden. Het voelde als vakantie en werken tegelijk. En 55 hectare is wel even wat anders dan wat je gemiddeld in Bourgogne tegenkomt, dus we moesten aan de bak!
Een kleine Bourguignonne
Een andere regio betekende klaarblijkelijk niet alleen andere druivenrassen en andere werkwijzen, maar ook andere tradities. Het is voor het eerst dat ik buiten Bourgogne werk en nu pas merkte ik op dat ik stiekem een kleine Bourguignonne ben gewordn. Zo hoorde ik mezelf tegen nieuwe collega’s in de wijngaard zeggen “bij ons in Bourgogne doen we dat zo” of “bij mij thuis noemen we dat zo”. Alles om ‘mijn regio’ in goed daglicht te zetten. Het hoogtepunt was een flinke discussie met Fransen die uit elke hoek van het land kwamen oogsten en elk een andere naam voor het oogstfeest verdedigden. Alles kwam voorbij: Paulée, Revole, R’voule, Acabailles, Gerbaude… Ongelooflijk hoe elke regio zijn eigen vocabulaire en tradities heeft. Weer een mooie ervaring rijker.
Enfin, het betekent allemaal hetzelfde: einde oogst en daarmee proost!
LEES OOK:
Jette, wijnboerin in opleiding in de Bourgogne
Lesje loslaten: 1-0 voor de Fransen!
De wijngaard snoeien in de winter
Geen reacties