De 7 grootse Franse verschillen in opvoeding

1. Fransen zijn minder strenger in wat er moet met baby’s

Beatrijs Smulders, moedermelkmaffia, consultatiebureauterreur, Rust-Reinheid-Regelmaat-mantra’s, luizenouder-chantage… In Frankrijk bestaan ze niet en mede daardoor is er hier niet één heilige religie van hoe het moet voor jonge ouders.

2. Franse kinderen gaan te laat naar bed

Altijd grappig, die Franse gezichten als ik zeg dat 19.00 uur kinderbedtijd is in Nederland. “Maar hoe laat eten jullie dan???” is de standaardreactie. Daar zit inderdaad het grote verschil: door latere werk- en eettijden schuift alles op in Frankrijk. Op het platteland gebeurt het wat vroeger, maar in grote steden is het heel gewoon dat kinderen pas om 20.30 uur in bed liggen. En in de vakanties is dat vaak nog veel later.

3. Franse kinderen moeten zoenen

Voor Franse ouders die van de goede manieren zijn is het echt een dingetje: bij binnenkomst moeten zelfs de kleinste kinderen het hele gezelschap begroeten met een wangzoen. Het is me regelmatig overkomen dat ik tijdens een verjaardagsfeestje aan mijn broek wordt getrokken door een hummel die zich op eigen initiatief komt voorstellen. Terwijl ik er bij mijn eigen kinderen met heel veel moeite een slap handje uit krijg, en een fluisterend Bonjour..

4. Suiker is geen taboe, zelfs niet voor kleintjes

Bij het gôuter van rond 16.00 uur, nog altijd heilig in Frankrijk, krijgen kinderen wat te drinken en een zoetigheid om het vol te houden tot het latere avondeten. Vruchtensap, pain au chocolat, appelmoes, koekjes, chocolade… Wat het ook is er mag gerust een hoop suiker in zitten. Zelfs op school: snoep, limonade en cake zijn op basisscholen toegestaan als traktatie, niks mandarijnen of rozijntjes. Al is dat de afgelopen jaren wel aan het veranderen: ook in Frankrijk zie je meer leraren die nu bij zakken snoep de grens trekken.

5. Twee keer per dag warm eten (=2x per dag groente!)

Eerlijk is eerlijk, het niveau van het warme middageten op de crèche en school is indrukwekkend. Gevarieerd, ter plekke bereid en met een menu dat klinkt als een bistrokaart. Denk ‘Bietjesalade, kalfsrollade met gebakken aardappelen, kaas en fruitcompote‘ als doorsnee lunchmenuutje voor kleuters… Heel handig voor ouders, want hoewel je natuurlijk nooit weet wat kinderen echt opeten, is de kans toch best groot dat er op een dag wat extra groente binnenkomt. Ook leren kinderen zo de tijd nemen voor een maaltijd, in plaats van een paar bammetjes opschrokken op het schoolplein of voor het digibord.

6. Franse scholen zijn (nog altijd) formeler

Terwijl er in Nederland nadruk wordt gelegd op een brede ontwikkeling van het kind (ook creatief en emotioneel), lijkt het Franse schoolsysteem meer gericht op hard werken en meetbare resultaten. Dat betekent al vanaf jonge leeftijd veel huiswerk. Ook lijkt het uiterlijke ‘effect’ van het lesmateriaal soms belangrijker dan wat het kind eraan heeft. Zo leerde mijn dochter al op de kleuterschool over Griekse mythologie (zie foto’s hieronder!) en kan ze sinds de eerste klas van de basisschool lange gedichten reciteren.

Op de basisschool mogen leerlingen hun leraar meestal niet bij zijn of haar voornaam noemen (in Nederland heel gewoon). Of leerlingen hen mogen tutoyeren bepaalt de leraar ook zelf (lang niet altijd het geval op de basisschool en op het collège en het lycée is het standaard u voor leraren). Maar de tijd dat Franse kinderen in het klaslokaal op volgorde van rapportcijfers moesten zitten is echt wel voorbij. En hier in Parijs tutoyeren mijn kinderen de maîtresse net als in Nederland.

7. Franse kinderen moeten zich vaker aanpassen aan hun ouders

Het beeld van Franse kinderen die urenlang stilzitten in een restaurant heeft nogal mythische proporties aangenomen. Het maakt natuurlijk wel een verschil of je gewend bent om na een paar boterhammen met pindakaas weer snel verder te spelen of dat je al op school leert om voor 4 gangen aan tafel te blijven zitten. Maar wel heb ik na 20 jaar wonen in Frankrijk de indruk dat van Franse kinderen wat vaker verwacht wordt dat zij zich aanpassen aan het leven van volwassenen en niet andersom. Als dat betekent dat de kids het dan eventjes wat minder leuk hebben of dat ze 1 uurtje (of 2) later naar bed gaan, soit..