1. Geen QWERTY maar AZERTY
Iedereen die weleens achter een Franse computer een mailtje heeft proberen te tikken is het opgevallen. Wqt rqqr toch dqt ql die letters ergens qnders zitten? Yep, dankzij de AZERTY-toetsenindeling (al sinds de 19e eeuw gebruikt op schrijfmachines in Frankrijk) wordt een toerist al snel ongelukkig in een Frans internetcafé. De q, z, w en a zijn namelijk van plek gewisseld en er staan letters met accenten onder de cijfertoetsen, waardoor, help, het @-teken bijna onvindbaar is geworden.

Lees ook: Franse schrijfregels die anders zijn dan bij ons
2. Niet stoppen maar doorrijden
In de meeste landen stoppen automobilisten als er een voetganger in de buurt van een zebrapad staat te wachten. In Parijs en andere Franse steden stoppen de meeste automobilisten pas als een voetganger zich echt op het zebrapad heeft begeven. Pas dan is de voetganger ‘engagé’ in het verkeer en kan de automobilist hem niet langer met fatsoen negeren.
3. Douches zonder muurklem
Heel apart, maar zelfs in moderne Franse badkamers is er lang niet altijd een douchekophouder op de muur. Fransen zijn gewend om in het bad te gaan zitten en de douchekop in hun hand te houden terwijl ze zich wassen. Maar gekgenoeg mist zelfs in een (sta)douche nog vaak een manier om de douchekop op te hangen. Hoe moet je dan je haar wassen?
4. Niet de gordijnen maar de luiken sluiten
Luiken die al begin van de avond potdicht gaan, je ziet het in alle Franse dorpen en steden. Een gewoonte die zou stammen uit de middeleeuwen. In die tijd werd de Franse belasting geïntroduceerd en de hoogte werd bepaald door taxateurs die – door simpelweg naar binnen te kijken – de waarde van je bezittingen inschatten. Om het hen moeilijk te maken, sloten de Fransen al vroeg hun luiken.
Lees ook: 13 Franse vooroordelen over Nederlanders
5. Preventief knipperen op de autoroute
De jongere generaties leren het langzaam af, maar veel oudere Fransen doen het nog altijd: vroeg hun knipperlicht aanzetten als waarschuwing dat ze binnenkort een keer van rijstrook gaan wisselen… Tamelijk stressvol voor buitenlandse automobilisten die gewend zijn pas te gaan knipperen als ze ook echt tot de daad overgaan.
6. Geen kruispunten maar rotondes
Vooral het platteland is er bezaaid mee: zodra je in de buurt komt van een stad of een dorp begint de eindeloze carrousel van rotondes. Er schijnen meer dan 42.000 ronds-points te zijn in Frankrijk, 65 % meer dan in Engeland. Het zou zorgen voor sneller doorrijdend verkeer, maar het jammere is dat veel van die Franse rotondes er lelijk uitzien, omdat ze voorzien zijn van nogal dubieuze ‘rotondekunst’ (iets waar de Frannsen zelf ook grappen over maken: zie hier een artikel over ‘les rond-points le plus laids‘ , de lelijkste rotondes van het land).
7. Rapportcijfers van 0-20
Als een Frans kind thuiskomt met een 8 voor aardrijkskunde, dan staan zijn ouders niet bepaald te juichen. Binnen het Franse schoolsysteem is een 10 pas voldoende en begint een waardering van ‘assez bien’ (redelijk goed) bij de cijfers 12 tot 14. Vandaar ook de Franse uitdrukking ’20 sur 20’, wat betekent dat iets helemaal perfect is.
Lees ook: 20 dingen die anders gaan op de Franse basisschool
8. Kussen vóórdat je iemand kent
Best gek voor een cultuur die vaak getypeerd wordt als ‘gereserveerd’: in Frankrijk geven (jongere) mensen elkaar al meteen la bise als ze zich aan elkaar voorstellen. Niet alleen op een feestje, maar ook gewoon op straat of in de supermarkt. Je schudt elkaars hand en terwijl je 2 kussen (en in sommige streken 3 of 4) geeft, zeg je bonjour/bonsoir, waarna je je naam zegt om je voor te stellen.
9. Anoniem de telefoon opnemen
Is het discreet of vooral praktisch? Feit is dat als je een Fransman opbelt, hij zijn naam niet zegt bij het opnemen. Allô of bonjour, is alles wat je te horen krijgt. Schijnt voort te komen uit de Franse redenering dat de beller in principe al weet wie hij opbelt. En zo niet, dan is dat privé-informatie die de gebelde niet deelt met een voor hem onbekende beller… Je stelt je op straat toch ook niet zomaar voor aan een wildvreemde? Zit wat in.
Lees ook: Telefoneren in het Frans, handige tips
10. Engelse woorden, net even anders…
Veel buitenlandse termen die wereldwijd op (bijna) dezelfde manier gebruikt worden, klinken in het Frans nét even anders. Denk aan omgedraaide afkortingen zoals SIDA (ipv AIDS), UE (ipv EU) of OTAN (ipv NATO). Maar het mooiste voorbeeld is de talkie-walkie… De Fransen praten al voordat ze gaan lopen!
LEES OOK:
15 gewoontes die we zouden moeten overnemen van de Fransen
Franse stokbrood-etiquette: wat mag wel en wat mag niet??
10 opvallende Franse wetten
15 dingen waaraan je merkt dat je (te) lang in Frankrijk woont
Gekke cijfers en weetjes over Frankrijk
Tekst: Nicky Bouwmeester/frankrijk.nl 2016 Beeld: (luiken) CC Bernard Blanc, Azerty/Nicky Bouwmeester Openingsbeeld: Britse serie Allo Allo, te huur op Amazon Prime Video
Maarten -
Over het sluiten van de luiken: ik weet van Franse kennissen dat ze verplicht zijn 's nachts en bij langere afwezigheid de luiken te sluiten omdat anders de verzekering bij een eventuele inbraak niet uitkeert.
Johan -
Beste medewerkers van frankrijk.nl
Wat je best doet in Frankrijk, om niet onbeleefd over te komen:
1 Als je een onbekend iemand aanspreekt, een ober, een winkelbediende enz je zin beginnen met bonjour monsieur of bonjour madame ....
2 Als je een restaurant bezoekt, je een tafel laten toewijzen ipv er zelf eentje te kiezen en dadelijk te gaan zitten. Dit wordt in veel zaken niet langer geaccepteerd.
Vriendelijke groeten en hartelijk dank voor jullie fijne artikels
Josee -
Helemaal mee eens, merci Johan!