RUMAG gebruikt rare interpunctie op zijn T-shirts, maar ook in de Franse taal kun je bizarre punten tegenkomen midden in woorden. Het gevolg van een ‘inclusieve’ spellingsregel die een paar jaar geleden woede en spot opriep, maar die ook nog steeds vurige aanhangers kent. Attention, nos cher.e.s lecteur.trice.s!
RUMAG kwam afgelopen week op een ongelukkige manier in het nieuws. Ook mensen buiten de doelgroep van het merk maakten daardoor ineens kennis met hun T-shirt-kreten die vreemde punten bevatten (‘Praat.Quarantaine.Met.Me’).
Een aparte schrijfstijl die ons deed denken aan een taalstrijd die 5 jaar geleden opwelde in Frankrijk. In 2015 publiceerde de Franse Hoge Raad voor de Gelijkheid tussen Vrouwen en Mannen (HCE) een ‘Praktische gids voor publieke communicatie’ met het voorstel om de Franse taal vrouwvriendelijker te maken.
Pompière en chirurgienne
Volgens de Raad moesten Franse beroepsnamen zonder vrouwelijke variant er een krijgen. Zoals pompière (brandweervrouw, als afgeleide van pompier), chirurgienne (ipv chirurgien) en écrivaine (ipv écrivain). Ook moest het woord homme (man/mens) vaker vervangen worden door humain (mens). Dus liever droits humains dan het huidige Droits de l’Homme (mensenrechten).
En een nog ingrijpender punt: bij het aanspreken van gemengde groepen moest de vrouwelijke vorm in de woorden verstopt worden. Onder meer met een extra ‘e’ tussen punten. Door deze regel ontstaan opvallend uitziende woorden als député·e·s en citoyen·ne·s.
Académie Française fel tegen
Franse feministen, hoogleraren pariteit, literatuurliefhebbers en taalpuristen buitelden over elkaar heen na de aankondiging van deze spelling in 2015. De ene partij vond het de hoogste tijd, de ander voorzag de dood van de taal van Molière. De Académie Française, het taalkundig geweten van Frankrijk, deelde de beslissende slag uit. Het genootschap (dat uit 30 mannen en 5 vrouwen bestaat) keerde zich tegen de taalregel. De Franse regering haalde in 2017 bakzeil en stelde dat deze genderneutrale spelling niet verplicht zou worden en raadde ministeries zelfs af de regels te gebruiken.
Puntjesspelling
Maar zoals de taalstrijd tussen aanhangers van het Groene en het Witte Boekje lang voortsudderde in Nederland, zo zijn er in Frankrijk toch nog steeds vurige voorstanders van deze écriture inclusive. Diverse gemeentes en publieke instanties gebruiken de puntjesspelling juist nadrukkelijk in hun communicatie. Zoals de gemeente Parijs, waar Anne Hidalgo de eerste vrouwelijke burgermeester is. En dus krijgen Parijzenaren regelmatig berichten met onuitspreekbare aanheffen die eruitzien als geheimtaal. Of als de tekst op een hip T-shirt… ; -)
Voorbeelden!
cher·e·s abonné·e·s (beste abonnees m/v)
bon week-end à tou·te·s! (fijn weekend iedereen!)
nos auditeurs·trice·s (onze luisteraars m/v)
les footballeur·euse·s (de voetballers/sters)
merci à chacun·e ! (bedankt iedereen m/v)
du·de la fonctionnaire (van de ambtenaar m/v)
nos citoyen·ne·s (de burgers m/v)
les commerçant·e·s (de winkeliers m/v)
cher·e·s candidat·e·s (beste kandidaten m/v)
tou·te·s les chef·fe·s (alle managers of chef-koks m/v)
les Français·es sont divisé·e·s (de Fransen m/v zijn verdeeld)
E-mail van Vélib’ (stadsfietsen van Parijs) verzonden in maart 2020:
LEES OOK :
Franse schrijfregels die anders zijn
Corona-taal: de woorden die je nu in het Franse woord hoort
15 hilarische Franse uitdrukkingen
Geen reacties